قدس آنلاین: در شرایط اقتصادی که جامعه به دلیل تحریم‌های ظالمانه آمریکا و تبعات ویروس کرونا دچار رکود مضاعفی شده به نظر می‌رسد فرصت جدیدی برای استفاده هر چه بیشتر از ظرفیت‌های اقتصادی، علمی و اجتماعی کشور فراهم شده است. تجربه تاریخی نشان می‌دهد اروپا پس از شیوع بیماری طاعون شاهد تحولات اقتصادی بزرگی در حوزه‌های مختلف بود. ویروس کرونا می‌تواند بستری برای جهش اقتصادی ما با یادآوری ظرفیت‌های مغفول مانده کشور باشد، از این منظر که نوآوری‌ها و فناوری‌های جدیدی برای مهار این نوع ویروس‌ها قاعدتاً ایجاد می‌شود که با آینده‌پژوهی جامعی می‌توان مسائل پس از ویروس کرونا در دنیای پساکرونا را مورد بررسی قرار داد تا از ظرفیت‌هایی که در این شرایط به استفاده هر چه بهتر و اقتصادی‌تر از آن پی برده‌ایم بهره‌مند شویم.
در حال حاضر و پس از کرونا باید به این موضوع بیندیشیم که از تمامی فرصت‌های اقتصادی چگونه می‌توان به نفع رونق و جهش تولید و رشد و توسعه اقتصادی استفاده کرد؟
وحید ارشدی، کارشناس اقتصادی در این باره گفت: در تعطیلات و فاصله‌گذاری اجتماعی دولت مشاهده کردیم بسیاری از هزینه‌های تحمیل شده به اقتصاد ایران که ناشی از یارانه‌های مستقیم و غیرمستقیم بود کاهش یافته و به خوبی مدیریت شده است. با توجه به اینکه اقتصاد ایران در شرایط بهره‌وری بسیار پایین منابع اقتصادی از جمله بهره‌وری پایین نیروی کار و سرمایه به سر می‌برد، اهتمام به روش دورکاری، روش کاهش مصرف سوخت و کاهش ترافیک منجر به آزادسازی منابع اقتصادی بسیاری برای کشور شده که از آن می‌توان برای کمک هزینه تولید بهره‌مند شد تا در جهش تولید کشور مورد استفاده قرار بگیرد.
**فرصت ایران در برابر تبعات اقتصادی کرونا
این استاد اقتصاد ضمن اشاره به تحریم‌های ایران یادآور شد: اقتصاد ایران سال‌هاست از تحریم‌های بین‌المللی که ناشی از تحمیل آمریکا به ماست رنج می‌برد، با توجه به اینکه در شرایط تحریمی به سر می‌بریم و تعاملات اقتصادی ایران با اقتصادهای بزرگ کاهش چشمگیری یافته، ما نیز در این شرایط همانند کشورهای دیگری هستیم که از تعاملات تجاری به دلیل ویروس کرونا محروم شده‌اند، رکودی که به واسطه بیماری کرونا بر اقتصادهای بزرگ دنیا تحمیل شده به صورت دومینووار عمل می کند و بسیاری از اقتصادهای بزرگ دنیا را تحت تأثیر خود قرار می‌دهد.
وی افزود: اقتصاد ایران به دلیل وجود تحریم‌های شدید تحمیل شده تا حد قابل توجهی از آثار و تبعات منفی اقتصاد دنیا به دور است، این موضوع فرصتی برای اقتصاد ایران است تا از منابع و ظرفیت‌های خود استفاده کند و با انجام اصلاحات ساختاری؛ رشد اقتصادی و رونق و جهش تولید را کلید بزند، بنابراین همان طور که هر نوع چالشی می‌تواند بسترساز یک جهش بزرگ باشد، اقتصاد ایران نیز در شرایط کنونی می‌تواند از فرصت به دست آمده استفاده کند.
**کشورهای برخوردار، بیشتر آسیب می‌بینند
احمد ارشدی در پایان یادآور شد: به نظر می‌رسد اتفاقاً کشورهایی که در ناز و نعمت بودند بیشتر از تبعات منفی این ویروس آسیب می‌بینند، در حالی که کشورهایی که در سال‌های گذشته با چالش‌ها و بحران‌هایی مثل تحریم‌های اقتصادی دست و پنجه نرم کرده‌اند و با مدیریت از کنار آن عبور کرده‌اند در این چالش می‌توانند موفق‌تر از سایر کشورها باشند، مشروط بر آنکه مدیران و دولتمردان چشم نیاز و دستشان به سمت غربی‌ها و خارجی‌ها نباشد و با تکیه بر نوآوری‌ها و توان ظرفیت جوانان مستعد کشور نوآوری و کارآفرینی لازم را مورد حمایت قرار داده و به رونق و جهش تولید برسانند.
**تبعات منفی بر اقتصاد
رحمان سعادت، اقتصاددان و عضو هیئت علمی دانشگاه سمنان نیز به بخشی دیگر از فرصت‌های پیش رو اشاره کرد و گفت: ویروس کرونا همه کشورهای دنیا را تحت تأثیر تبعات منفی خود قرار داده است، به نوعی همه کشورها حتی کشورهای توسعه یافته نیز درگیر این مسئله شده‌اند، این ویروس نه تنها پیامدهای سلامتی و درمانی گسترده‌ای به دنبال داشته، بلکه در حوزه اقتصادی نیز تبعات منفی بر اقتصادهای کوچک و بزرگ به دنبال داشته است. شاید ویروس کرونا برای ایران که سال‌هاست از تحریم‌های ظالمانه آمریکا رنج می‌برد فرصتی است تا با استفاده از دیپلماسی خارجی و دیپلماسی عمومی به مردم جهان نشان دهد که مردم و اقتصاد ایران از تحریم‌های بین‌المللی چه فشارها و رنج‌هایی را متحمل شده‌اند تا مردم دنیا با گوشه‌ای از واقعیت‌های زندگی مردم ایران آشنا شوند؛ چرا که آن‌ها نیز در همین یک ماه گذشته با از دست دادن بسیاری از کسب و کارهای کوچک و افزایش بیکاری مردم به دلیل بیماری کرونا متوجه بحران اقتصادی ایران می‌شوند که در اثر تحمیل تحریم‌های ظالمانه به مردم فشار آورده است.
**نقش دیپلماسی خارجی باید فعالانه باشد
سعادت با اشاره به نقش دیپلماسی خارجی در بهره‌مندی از این فرصت افزود: طبیعتاً اگر با دیپلماسی خارجی بتوانیم این مفاهیم را به ارگان‌های بین‌المللی و مردم دنیا نشان دهیم که تحریم‌های ظالمانه تا چه اندازه تأثیرهای سوئی بر اقشار مختلف مردم به خصوص اقشار آسیب‌پذیر وارد می‌کند می‌توانیم رأی و نظر ارگان‌های بین‌المللی را به نفع ایران تغییر دهیم و حرکت‌هایی را به نفع برداشتن تحریم‌های ظالمانه به منصه ظهور برسانیم.
وی همچنین توصیف شرایط فعلی اقتصادی را بخشی از دیپلماسی خارجی دانست و افزود: از سوی دیگر با توجه به وضعیت کنونی و تبعات ویروس کرونا که بسیاری از تجارت‌های خارجی را مختل کرده با استفاده از ظرفیت دیپلماسی خارجی و دخالت کشورهایی که راضی به تحریم ایران نبودند می‌توانیم شرایط و فضا را طوری ترسیم کنیم که پس از این ایام روابط تجاری خود را با دنیا گسترده کنیم تا با دور زدن تحریم‌ها شرایط اقتصادی بهتری را برای کشور رقم بزنیم.
**فرصت مناسبی برای تقویت نقاط ضعف اقتصادی
وی نام‌گذاری سال ۹۹ را راهبردی دانست و برای استفاده از این فرصت مناسب گفت: در فضای ایجاد شده مقام معظم رهبری سال ۹۹ را به عنوان سال جهش تولید و اقتصادی معرفی کردند، نام‌گذاری راهبردی برای ایران که می‌تواند ایران را در مرحله توسعه و رونق اقتصادی قرار دهد. اقتصاد ایران در چند سال گذشته با مسائل و مشکلات تولید آشنا شده است، این فرصت مناسبی برای تقویت نقاط ضعف اقتصادی و تولید است، بازشناسی نقاط ضعف اقتصاد و تولید کشور در چنین شرایطی با توجه به شناختی که از موانع تولید داریم می‌تواند به واقعی‌تر شدن اقتصاد کشور کمک کند. اگر سال ۹۹ را بدون وابستگی به درآمدهای نفتی به پایان برسانیم و فضای اقتصادی کشور را به طرز صحیحی مدیریت کنیم می‌توانیم اولین گام‌های توسعه واقعی نه توسعه مبتنی بر نفت، بلکه توسعه مبتنی بر تلاش و دانش را بنیان‌گذاری کنیم و شاهد اقتصاد پرتوان و تولیدگری در سال ۱۴۰۰ باشیم
نظر شما